Peki yürürlüğe girmesinden bu yana pek çok değişiklik yapılmış olan Ceza Muhakemesi Kanunu’nda tekrar bir değişiklik getiren bu kanun tasarısı ile ne amaçlanıyor ve bu tasarı ne tür değişiklikler getiriyor?
Kanun tasarısının başlığından da anlaşıldığı üzere amaç; ceza yargılamalarında iş yükünü azaltmaktır. Ayrıca tasarı incelendiğinde; bu temel amaç altında alternatif çözüm yollarının geliştirilmesinin de amaçlandığı anlaşılmaktadır. Tasarının genel gerekçesinde de; uyuşmazlıkları en kısa sürede, en az masrafla, en etkili ve en tatminkar biçimde sonuçlandırmak amacından bahsedilmekte ve alternatif kurumlar kurulmasının bu amacın gerçekleştirilmesi bakımından dünya genelinde teşvik gördüğü ve alternatif uyuşmazlık çözüm yollarının her geçen gün artan iş yükünün hafifletilmesi amacına da hizmet ederek, daha vahim suçlar ve karmaşık davalarda ihtiyaç duyulan zaman ve mali kaynağa tasarruf sağladığı vurgulanmaktadır.
Ayrıca gerekçede, Mahkemelerdeki iş yükü artışının, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 6 ncı maddesinde öngörülen “makul sürede yargılanma hakkı” önünde büyük bir engel oluşturabileceğine çok erken tarihlerde dikkat çeken Avrupa Konseyi (AK) Bakanlar Komitesinin 16 Eylül 1986 tarihli ve (86) 12 sayılı Tavsiye Kararına da değinilmekte ve uyuşmazlıkların mahkeme dışı çözümünün ve bunun için gerekli usullerin geliştirilmesinin teşvik edildiği belirtilmektedir.
Bu temel hedeflerden yola çıkan tasarı, başta 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu olmak üzere pek çok kanunda değişiklik getirmektedir. Tasarı ile 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu, 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu ve 6415 sayılı Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanun’da değişiklikler yapılması öngörülmektedir.
Ceza Muhakemesi Kanunu açısından değişiklik öngörülen maddeler şu şekilde sıralanabilir: davanın nakli (md. 19), adli kontrol koruma tedbirinde tedbirlere uymama (md. 112), gizli soruşturmacı görevlendirilmesi (md. 139), koruma tedbirleri nedeniyle tazminat başlıklı yedinci bölüm (md. 141 ila 143), kamu davasını açmada takdir yetkisi (md. 171), iddianamenin iadesi (md. 174), hükmün gerekçesi ve hüküm fıkrasının içereceği hususlar (md. 232), uzlaşma (md. 253), mahkeme tarafından uzlaştırma (md. 254), istinaf isteminin tebliği ve cevabı (md. 277), temyiz dilekçesinin tebliği ve cevabı, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının görevi (md. 297) , yargılama giderleri (md. 324)
Adalet Bakanlığı’nın ilgili duyurusu; http://www.kgm.adalet.gov.tr/ adresinden erişilebilirdir.
Kanun tasarısı metni; “http://www.kgm.adalet.gov.tr/DUYURULAR/TASARI-alternatif%20%C3%A7%C3%B6z%C3%BCm%20y%C3%B6ntemleri.pdf” adresinden erişilebilirdir.